Hoe streven naar een vroegpensioen je werkgeluk kan vergroten

Via sparen en beleggen financieel onafhankelijk worden, zodat je vroeg met pensioen kunt en nooit meer hoeft te werken – dat is de essentie van FIRE, wat staat voor Financial Independence, Retire Early.

Klinkt goed, maar raas je zo niet voorbij aan de waarde die werk heeft buiten dat het geld oplevert? Een onverwacht filosofisch gesprek met FIRE-specialist Puck Landewé.

FIRE-beweging voor financiële onafhankelijkheid

In Nederland heeft de FIRE-beweging pas sinds de coronapandemie een echte vlucht genomen, maar de grondslag is toch echt al een jaar of dertig oud. De tech bro’s uit het Silicon Valley van de jaren negentig en de noughties lazen massaal Your money or your life van Vicki Robin en Joe Dominguez en trokken de conclusie dat het ook anders kon.

“Ze verdienden ontzettend veel geld, maar gaven ook vreselijk veel uit”, zegt Landewé. “Dat betekende dat ze voor de rest van hun leven in dat molentje vast zouden zitten. En dus vroegen ze zich af: wat als we nou compleet anders met geld omgaan, en het gat tussen inkomsten en uitgaven drastisch gaan vergroten? Sommigen pakten het heel fanatiek aan: kleiner wonen, de auto de deur uit, minimalistisch leven. Allemaal met hetzelfde doel: zo veel mogelijk geld kunnen beleggen, om zo vroeg mogelijk van het rendement te kunnen leven. Dan hoef je niet meer te werken en ben je dus financieel onafhankelijk.”

This is Elfin

Landewé is de mede-oprichter van This is Elfin, een platform dat met name vrouwen helpt bij het bereiken van financiële onafhankelijkheid. Zelf kwam ze in 2018 voor het eerst in aanraking met FIRE: “Ik las erover in een artikel en ik vond het zó interessant. Ik ben me er direct verder in gaan verdiepen.”

Op dat moment had ze nog een dikbetaalde baan en leverden kleine besparingen – niet meer uit eten, minder nieuwe kleren, opletten in de supermarkt – al veel op. En toen ze maandenlang uit de roulatie raakte door de ziekte van Pfeiffer en niet lang daarna haar moeder overleed, was de perfect storm voor een flinke koerswijziging helemaal compleet. De vraag veranderde van: hoe kan ik zoveel mogelijk beleggen, naar: waar word ik nu écht gelukkig van?

‘Waar word ik nu écht gelukkig van?’

En ook daar bood FIRE antwoorden. “Ik geef niet om dure kleding of de nieuwste iPhone, maar wel heel veel om vrijheid.” Graag de FI – Financial Independence – dus, maar de RE – Retire Early – bleek een stuk minder belangrijk.

“Dat zoveel mensen daar nu op willen koersen is volgens mij een symptoom van iets dat in essentie niet klopt in de maatschappij. Ze ervaren stress, krijgen een burn-out en denken dat stoppen met werken de oplossing is voor hun problemen.” Terwijl werk net zo goed een bron van vreugde, zingeving en zelfontplooiing kan zijn. En dan hebben we het nog niet eens over de sociale contacten of het belang van een ritme.

Voor Landewé is vroeg kunnen stoppen met werken geen lifegoal op zich meer, en dat ziet ze ook bij andere FIRE-volgers: “Van alle mensen waarvan ik weet dat ze in principe zouden kunnen stoppen met werken, is er niemand die daar ook echt voor gekozen heeft.”

Maar de financiële vrijheid maakt natuurlijk wel dat je misschien andere keuzes maakt op werkgebied. Een goede manager aannemen, zodat je zelf meer tijd overhoudt voor je gezin bijvoorbeeld. Of een tijdje naar het buitenland verkassen of als digital nomad je werk integreren in een maandenlange roadtrip. Kortom: werken is hartstikke leuk, als het geen keurslijf meer is.

Genoegen nemen met minder

Betekent dat ook dat je in het begin wat werkgeluk moet opofferen, zodat je sneller je vrijheid op orde hebt? Oftewel: draai je zelf die 90-urige werkweek, zodat je het aannemen van personeel nog even kunt uitstellen en wel al je ambities kunt waarmaken?

“Dat kan zinnig zijn. Maar besef dat je aan twee knoppen kunt draaien. Als je goed verdient, maar ook veel uitgeeft, heb je onderaan de streep nog steeds hetzelfde resultaat”, aldus Landewé. Met een iets haalbaarder groeiplan, in combinatie met een sterk aangescherpt uitgavepatroon ben je een stuk beter af. En je houdt het ook nog langer vol.

Wat dat betreft staat FIRE voor Landewé symbool voor een grotere beweging: die richting een wereld waarin niet alles draait om schaalvergroting en optimalisatie, maar waar ruimte is om genoegen te nemen met minder – en juist daar geluk in te vinden.

Tips voor financiële onafhankelijkheid

We vroegen Landewé natuurlijk ook naar haar beste tips voor iedereen die een eerste stap wil zetten op de weg naar financiële onafhankelijkheid.

1. “Veel mensen struggelen in het begin met de vraag hoeveel ze precies opzij moeten zetten. Een regel die mij hielp was de 50/30/20-methode: 50 procent van je inkomsten is bestemd voor de vaste lasten, 30 procent voor je persoonlijke uitgaven en 20 procent voor je beleggingsrekening.”
2. En automatiseer dit proces, tipt Landewé, ongeacht hoeveel je precies kunt missen. “Maak het bedrag iedere maand automatisch over zodra je salaris binnenkomt, zie het als een vaste last. Beleggen heeft baat bij consistentie.”
3. Want daarmee bereik je het compound interest effect, ook wel het achtste wereldwonder genoemd: “Je maakt rendement op je initiële ingelegde geld, wat op zichzelf ook weer rendement oplevert. Het is een exponentieel proces dat beleggen enorm interessant kan maken.”
4. Slim omgaan met uitgaven is natuurlijk even goed belangrijk. Landewé: “Ik heb een American Express-kaart, waar ik al mijn online aankopen mee betaal. Ik denk dat veel mensen dit niet weten, maar je spaart bij Amex punten bij elke uitgave die je doet. Zo heb ik al een paar keer met mijn punten ‘gratis’ vliegtickets kunnen boeken.” Het geld dat je zo bespaart, stort je dan weer makkelijk bij op je beleggingsrekening.

Hoe groot je bedrijf ook is, American Express biedt jou als ondernemer flexibele betaaloplossingen. Betaal je bedrijfsuitgaven zoals zakenreizen, software-abonnementen en online advertenties veilig en snel met een American Express® Business Card en vind ze terug in één duidelijk maandelijks rekeningoverzicht.

Zo houd je grip op je financiën en profiteer je van een uitgestelde betaling. Voor elke besteding met je kaart ontvang je bovendien Membership Rewards-punten. Vergelijk de kenmerken en voordelen van verschillende Business Cards, en vind hier de kaart die het beste past bij jouw bedrijf.